23 Mart 2019 Cumartesi

HAYAT KURTARAN İCAT Hava yasıtğı nasıl çalışır?

Merhaba bu gün sizlere milyonlarca hayat kurtaran bir icattan bahsedeceğim Hava yastığı nasıl çalışır ve sizin hayatınızı kurtarmadaki o püf nokta nedir. Şimdi çok kısa bir tarih bilgisi ile başlayalım hava yastığı sırasındaki ilk patent 2.dünya savaşı sırasında alınmış ve asıl amaç savaş uçaklarında kullanılması imiş. 1980'lere kadar da bu amaç için farklı gelişmeler yapılmış hava yastıklarında ama 1980 den itibaren ilk defa yol arabalarına da hava yastığı kullanılmaya başlamış insanların hayatını kurtarmak adına ve kullanılmaya başladığından itibaren dünya çapındaki ölüm oranını araba kazalarında yaşanan %30 oranında azaltmış ve bu da demek oluyor ki gerçekten insan sağlığını etkilemek adına bulunan başarılı bir icat peki bunun arkasındaki fizik nedir bizim hayatımız hava yastığı sayesinde nasıl kurtuluyor? biraz buna bakalım kazalarda insanları öldüren şey aslında momentumdur. Momentum dediğimiz şey de (kütle x hız) (kütle çarpı hız) dır yani biz bir kütleyiz ve araba ile giderken bir hızımız var ve bir momentuma sahibiz demektir bu siz araba ile çarptığınız zaman bir yere arabanız ani bir şekilde duracaktır ama sizin momentumunuz hala var olduğu için bu momentumu bir şekilde atmanız gerekecek üzerinizden bu momentumun emilmesi gerekecektir sizin bu devam eden hareketliliğinizin bir şekil durması gerekecektir kısacası.Bunu durdurmanın da iki yolu var bir tanesi direkt kafanızı direksiyona çarpıp 0.01 sn içinde bütün  momentumunuzu kaybedebilirsiniz ve bütün hareketiniz durağın hale gelir yada ikinci ihtimal bu çarpma anını uzatarak yani etki süresini uzatarak mesela 5 saniye  ye çıkartarak aynı kuvvetinin 500 de birini hissederek durabilirsiniz bu da demek oluyor ki kafanızı siz direksiyona çarptığınız zaman 500KG'lık bir kuvvet hissedeceksiniz. Kafanızda aynısı hava yastığı sayesinde 5 saniyeye uzadığı zaman süre 1KG lik bir kuvvet hissedip duracaksınız bu da sizin doğal olarak hayatınızı kurtaracak tabi tercih burada size kaldığı zaman herkes hava yastığını tercih edecektir diye düşünüyorum Ceremi'nin söylediği bir laf vardır. Hızlı gitmek insanı öldürmez kısacası hızlı durmak insanı öldürür gerçekten de öyle bir kaza anında hızlı gittiğiniz için değil çok hızlı gittiğinizde bir an da duruşa geçtiğiniz için ölürsünüz. Olabildiğince o bir anda etkisini ortadan kaldırıp  ve yavaş yavaş duruşa geçerseniz zarar göremeyeceksinizdir yada daha az zarar göreceksinizdir diyebiliriz peki hava yastıkları nasıl çalışıyor bildiğiniz gibi kaza yaptığınızda direksiyonunuzun ortasından veya aracın farklı bölgelerinden bir an da bir yastık aniden şişer siz kafanızı vurursunuz yavaşça o iner ve bu şekilde sizin hareketinizi momentumunuzu sönümlemiş olur. Hava yastığının aslında 3 ana parçası vardır bir tanesi yastık parçası diyebilirsiniz naylon dan oluşur dış kaplamasıdır ikincisi inflator diye geçen bölümdür üçüncüsü de sensör bölümü siz bir kaza yaptınız sensöre bu data alındı sensörün inflatoru harekete geçilmesi için gerekli değer önceden tanımlanılmıştır ve bu değer yaklaşık siz saate 25 km ile gidiyorken düz bir duvara çarptığınıza eş değer bir kuvvet algılandığı zaman hava yastığınız şişecektir sensör bu değeri aldıktan sonra bir sinyal şeklinde inflatora yollar infator a sinyal geldiği zaman inflatorun içinde bulunan iki farklı bileşik vardır bu bileşikler sodyum azit NaN3 potasyum nitrat KN03 ikisi de toz halinde bulunan asılında çok az yer kaplayan malzemelerde inflator bu ikisini tepkimeye sokar yaklaşık 230 GR lık sodyum azit tepkimeye girdiği zaman potasyum nitrat ile 60LT nitrojen gazı ortaya çıkarır ve bu sizin gözünüzü kırpma sürenizin dörtte biri sırasında gerçekleşir siz gözünüzü kapayıp açamadan bir anda 60LT nitrojen gazı ortaya çıkarak bu bahsettiğim yastık bölümünü şişirir ve siz kafanızı vurduğunuz zaman bu tekrar yavaş yavaş inerek sizin hareketinizi sönümler. İşte hava yastığının çalışma prensibi bu kadar basit.Ama bu kadar basit bir icat ne kadar hayat kurtarıyor günümüzde.
HAVA YASTIGI

Sizin de hava yastıgı sayesinde hayatınız kurtuldu mu? yorumlarda belirtin.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder